07 Temmuz 2022
İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylanan projeler
ile
çalışmalarına başlanan “İstanbul Kız Kulesi Restorasyonu Teşhir Tanzim ve Çevre
Düzenlemesi
İşi” Bakanlığımız denetiminde ve alanında uzman akademisyenlerimiz Prof. Dr. Zeynep
Ahunbay,
Prof. Dr. Feridun Çılı ve Han Tümertekin danışmanlığında, evrensel koruma ilkelerine
bağlı
olarak sürdürülmekte olup, çalışmalar sırasında elde edilen her türlü veri
hassasiyetle
değerlendirilmektedir.
Restorasyon çalışmalarının başladığı tarihten günümüze gerçekleştirilen imalatlar ve
elde
edilen verilerle ilgili detaylı bilgiler ve raporlar Bakanlığımız tarafından
kurulmuş
olan
www.kizkulesi.com.tr internet sitesi üzerinden kamuoyu ile paylaşılmaktadır.
Çalışmalar kapsamında an itibarıyla Koruma Kurulu kararları doğrultusunda yapıyı
olumsuz
iklim koşullarından ve statik risklerden koruyacak geçici askı – kapama iskelesi
imalatlarına ve tarihi yapıya sonradan eklenmiş olan muhdes eklerin sökümüne devam
edilmektedir.
Bununla birlikte yapılan georadar çalışmaları sırasında içinde boşluk ve
anomaliler müşahade edilen özgün duvarlar için ise güçlendirme çalışmalarına
başlanmıştır.
Uygulama projesi detaylarının elde edilen veriler ışığında güncellenerek
geliştirilmesine
danışman heyeti gözetiminde devam edilmektedir.
Şekil 1. Kuzey ve batı cepheleri georadar tarama verileri
Şekil 2. Güney cephesi georadar tarama verisi
Şekil 3. Betonarme alınlığın yapıdan uzaklaştırılma süreci.
Şekil 4. Betonarme alınlık, muhdes çatı ve asma katın yapıdan uzaklaştırılmasının ardından kuzey cephesinin ve top mazgallarının durumu
Şekil 5. Muhdes çatı ve asma katın yapıdan uzaklaştırılmasının ardından batı ve güney cephelerinin durumu.
Şekil 6. Kulenin doğu cephesine bitişik olarak inşa edilmiş betonarme yapının söküm süreci.
Şekil 7. Kulenin doğu cephesine bitişik olarak inşa edilmiş betonarme yapının söküm süreci.
Şekil 8. Kulenin doğu cephesine bitişik yapının sökülmesinin ardından ortaya çıkan, sonradan doldurulmuş dendan detayları. Çalışmaların tamamlanmasının ardından yapı özgün detaylarına yeniden kavuşacaktır.
25 Temmuz 2022
İstanbul Kız Kulesi Restorasyonu Teşhir Tanzim ve Çevre Düzenlemesi İşine, koruma
kurulu onaylı
projeler doğrultusunda Bakanlığımız denetiminde devam edilmektedir. Çalışmamızın
genel amacı
yapıya sonradan eklenen ve yapının özgün karakterine uygun olmayan eklerinden
arındırılması ve
özgün detaylarına yeniden kavuşturulmasıdır. Çalışmalara alanında uzman isimler olan
Prof. Dr.
Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı ve Han Tümertekin danışman olarak destek
vermektedir.
Restorasyon işinin önemli bir kısmını 1940’larda yapıya eklenen betonarme bölümlerin
sökümü
oluşturmaktadır. İlk etapta güçlendirilerek korunması planlanan bu bölümlerde işin
başlamasıyla
birlikte yapılan incelemeler sonucunda, beton malzemenin deniz kumu ve kabuğu
kullanımı nedeniyle
özelliklerini kaybettiği, demir donatıların aşırı korozyona uğradığı ve çatlaklara
sebep olduğu
görülmüştür. Bu durum danışman hocalarımız tarafından da raporlanarak betonarme
kısımların
tamamen sökülmesi yönünde karar alınmıştır. Kulenin külah kısmının sökümünü de
içeren bu işlem
koruma kurulu tarafından onaylanmış olup, sökülen kısımların özgün malzemelerle
yeniden inşa
edilmesine ilişkin uygulama projelerinin geliştirilmesine devam edilmektedir.
Bayrak direğinin söküm çalışmaları öncesinde bakır alemin itinalı sökümü
gerçekleştirilmiş ve alemin
parçaları belgeleme ve konservasyon çalışmaları için atölyeye alınmıştır. Bakır alem
üzerinde altın
varak kalıntıları tespit edilmiş ve görülen bozulmalar çizim ve fotoğraflarla
belgelenmiştir. Bununla
birlikte bayrak direği üzerinde ve direk ile külahın birleşim kısmında rüzgâr yükü
ve malzeme
özelliklerinin kaybolması nedenli bazı çatlaklar görülmüştür. Dayanım özelliğini
kaybetmiş betonarme
elemanların söküm işlemlerine Koruma Kurulu kararı doğrultusunda başlanacağı hususu
kamuoyuna
saygıyla duyurulur.
Şekil 1. Betonarme bayrak direğinde görülen çatlaklar.
Şekil 2. Betonarme bayrak direğinin durumu.
Şekil 3. Konservasyon çalışmaları öncesinde bakır alemin durumu.